Hoe brengen we de omgeving in kaart?

Als je de beperkingen kent, kun je daarbinnen onbeperkt te werk gaan.

Dichter Jules Deelder

Er zijn verschillende manieren om wat je weet vast te leggen. Hieronder een paar voorbeelden van hoe je alle kennis die er in het team is bij elkaar kan brengen in een overzicht. Handig voor nieuwe leerkrachten! Maar het is ook leuk om samen met leerlingen te doen.

Wat is je omgeving? Waar houdt het op? En waar begint het?

Een plek … zoals het schoolplein, je huis, de weg naar school
Een bouwwerk .. zoals de molen, de kerk, de waterpomp, herdenkingsmonument of boomhut
Een onderwerp … zoals water, landschap, dieren of afval.

Op de kaart

Maak een grote print van de eigen gemeente (met Google maps of Open street view) of open het digibord met je team. Kijk eens met een andere bril naar je omgeving: van bovenaf, vanuit waarneming en verbeelding. En met uitnodigende vragen:

Wat zie je?
Wat denk je?
Wat valt je op?
Waar wordt je nieuwsgierig naar?
Wat weet je al?
Waar wil je meer van weten?
Welke vormen, lijnen, kleuren, vlakken, woorden en meer ontdek je?

Het levert vragen op die de moeite waard kunnen zijn om met je team maar ook met je de klas te onderzoeken. Waarom is hier een plofsluis en wat is dat eigenlijk? Als er een slapende dijk is … zou er dan ook een wakkere dijk zijn? Wat doet die gekke vorm in het landschap? En waarom is ons landschap ingedeeld in rechte blokken?

Met leerlingen aan de slag

Neem een behangrol of andere grote rol papier en rol die uit op een plek waar iedereen bij kan. Of geef per groepje een stuk papier dat je later aan elkaar kunt plakken.
Teken een gedeelte van het dorp, stad of wijk waar je woont en laat de kinderen tekenen en schrijven wat ze opvalt en wat ze zien, ruiken, horen of een gebeurtenis die voor ze van betekenis is. Gebruik de blik van een kunstenaar zoals Jan Rothuizen (zie kopje Culturele omgeving: waarom?).

Varianten kunnen zijn:

Maak de kaart alleen van woorden
Maak een zintuigenkaart van je buurt: wat ruik je, hoor je, zie je, voel je of proef je?
Gebruik alleen ronde vormen in de buurt
Teken opvallende vensterbanken van de buurt

Kies wat jij bijzonder vindt aan jouw omgeving en teken dat, zodat er een kaart met veel smaakjes ontstaat. Lesidee uit: De kunst van het verdwalen van Anne Graswinkel Jeffrey Deelman, Jelle F. Post, Else Boekema, 2018, p. 70-71.

Leg vast in een document

Kies voor een vorm die past bij jouw school.

Wil je eenvoudig de partners en erfgoed in kaart brengen? Gebruik een tabel! Zet erin wie er in de omgeving aan partners zijn en wat de eigen omgeving karakteriseert.

Wil je uitgebreider? Maak dan een excellijst waarin je de naam, contactgegevens, mail, telefoonnummers, voor welke groep, waar het bij aansluit en je ervaring met deze partner, bijvoorbeeld de naam van die geweldige gastdocent of rondleider. Maak het passend voor jouw school.