Buitenplaatsen

Buitenplaats in jouw buurt

60 minuten

  • Lesdoelen
    • Leerlingen doen onderzoek naar buitenplaats Eyckenstein.
  • Voorbereiding voor leerkracht
    • Zorg dat er voldoende computers beschikbaar zijn.
    • Bedenk hoeveel tijd de leerlingen krijgen om informatie over de buitenplaats op te zoeken.

BinnensteBuiten…

In de vorige les hebben we geleerd waarom enorm rijke stedelingen een buitenhuis lieten bouwen. Weten jullie het nog?

  • Omdat...
    • zij de vieze stad wilden ontvluchten, waar het in de zomer vreselijk stonk!
    • zij buiten de stad konden genieten van de rust, ruimte en de natuur.

Maar met een buitenplaats kon je natuurlijk ook ontzettend pronken (= showen om te laten zien wat je kan of wat je hebt) met een theekoepel in je tuin, de inrichting van je buitenplaats (meubels, schilderijen, zilverwerk, wandtapijten en meer) en een oranjerie met tropische vruchten (oranjerie is een plantenkas van glas).

  • Achtergrondinformatie voor de leerkracht

    Theekoepels langs de Vecht
    Wanneer je over de Vecht vaart, kun je  veel theekoepels zien. Ze liggen bijna altijd langs het water of de weg. Als je als bewoner in je theekoepel zat, kon je goed zien wat er allemaal gebeurde en wie er voorbijkwam. En iedereen zag jou ook!
    De theekoepels zelf zijn een teken van rijkdom. Thee was in die tijd duur. Voor de beste thee werd wel 100 gulden per pond neergelegd. Dat was toen enorm veel geld!

    Het huis en de tuin
    De eigenaren van buitenplaatsen lieten hun huizen bouwen door de bekende architecten en hun tuinen aanleggen door tuinontwerpers. Groot, groter, grootst, was wat telde en liefst volgens de laatste mode. Beroemde architecten waren Philip Vingboons, Jacob van Campen, maar ook tuinarchitecten als Springer.

    Interieur
    De interieurs van de buitenplaatsen werden voorzien van alle luxe en de laatste mode. De huizen stonden vol prachtige en kostbare meubels, schilderijen, klokken, tapijten en kunstvoorwerpen. Ook op plafondschilderingen, sierlijk stucwerk en behang werd niet bezuinigd. Buitenplaats Oud Amelisweerd in Bunnik heeft heel kostbaar en bijzonder Chinees behang.

Landgoed Eyckenstein

Tijd om zelf op onderzoek uit te gaan naar de buitenplaats die jullie gaan bezoeken. Wat kunnen jullie allemaal te weten komen over Eyckenstein?

Klik hier om onderstaande kaart te bekijken.

  • Waar ligt buitenplaats Eyckenstein?
    • Kunnen jullie buitenplaats Eyckenstein vinden op de kaart?
    • Wat valt jullie op aan de ligging van Eyckenstein (en de meeste andere buitenplaatsen in de buurt)?
  • Aan de slag!

    We gaan nu op onderzoek uit naar Buitenplaats Eyckenstein.

    Zoek informatie

    1. Maak groepjes van 3 personen.
    2. Google op de naam van je buitenplaats: Eyckenstein.
    3. Schrijf de informatie op die jij belangrijk vindt, bijvoorbeeld over: 
    • de architectuur en inrichting van het huis
    • de tuinen
    • de bewoners door de eeuwen heen
    • de huidige functie
    • andere bijzonderheden

    Verwerk de informatie:

    1. Maak een tekening of plattegrond van het buitenhuis (met de tuin?) in het midden van groot wit vel (liefst A3) en schrijf er alles omheen wat je aan informatie vindt over Eyckenstein.
    2. Zet de informatie op een logische plek op de tekening.
    3. Maak er een mooi kunstwerk van, zoals kunstenaar Jan Rothuizen dat doet: zachte atlas. Zie hieronder voor een afbeelding van zo’n atlas

    Tip!

    • Maak een taakverdeling. Laat één iemand tekenen, iemand zoeken en iemand de informatie op een goede manier op het vel schrijven. Zo zit niemand elkaar in de weg!
  • Terugkoppeling

    Steek je vinger op als je groepje informatie heeft gevonden over:

    • de bewoners
    • het uiterlijk van het woonhuis of tuin
    • de huidige functie

    Heeft iemand informatie gevonden over:

    • het personeel
    • het uiterlijk van de dienstvertrekken
    • omliggende boerderijen of andere huizen die diensten leverden aan de buitenplaats

    Hoe zou het komen dat je wel makkelijk informatie kunt vinden over hoe rijke mensen vroeger leefden en hoe moeilijk het vaak is om erachter te komen hoe gewone mensen vroeger leefden?

WIE vindt WAT?

Sinds 1876 is landgoed Eyckenstein eigendom van de familie Van Boetzelaer. Maar er zijn ook buitenplaatsen die niet meer in het bezit van families zijn. Dan kan het zomaar zijn dat anderen bepalen wat ermee gebeurt. Of dat zo’n erfgoedlocatie in handen komt van een gemeente. Wat moet daar dan mee gebeuren? Dat is een ingewikkelde kwestie, omdat iedereen daar anders over denkt en voelt.

Wat je denkt of voelt hangt af van je situatie.

  • Zoveel mensen, zoveel meningen

    Stel je voor dat Eyckenstein niet langer in het bezit is van de familie, maar van de gemeente is. De burgemeester en wethouders besluiten om het terrein van Eyckenstein te verkopen, zodat er huizen gebouwd kunnen worden, dan zullen er verschillende groepen zijn die iets van die plannen vinden.

    Hieronder staan verschillende groepen genoemd. Wie van hen zou het het meest eens zijn met de burgemeesters en wethouders?

    • Zet de groepen op volgorde  Bedenk tegelijkertijd waarom je een bepaalde groep een bepaalde plek in de volgorde geeft.

    De groepen

    1. Projectontwikkelaars
    2. Cultuurhaters
    3. Inwoners van Barcelona
    4. Eigenaar van buitenplaats Eyckenstein
    5. Caféhouders
    6. Huizenzoekers
    7. Hobbywandelaars
    8. Leden van de historische vereniging

    Hulpvragen

    • Wie heeft er wat aan? En wie niets?
    • Welke emoties roept Eyckenstein bij hun op?
    • Voor wie is het een belangrijke plek?
De volgende les gaan jullie op bezoek bij jullie buitenplaats!
Vorige les Volgende les