De Avondvierdaagse, een traditie! (groep 3-8)

Groep 3-8
Leerdoelen

Leerlingen denken na over tradities en over de avondvierdaagse als traditie.
Voorbereiding

Print de medaille uit voor de kinderen die meelopen of stuur de PDF naar de ouders. Zij kunnen thuis de opdrachten doen die op de medaille staan.

De avondvierdaagse, een traditie

De avondvierdaagse gaat weer van start op veel plekken door heel Nederland! Veel kinderen lopen mee met deze jaarlijkse traditie. Maar waar komt deze traditie eigenlijk vandaan? Liepen er altijd al kinderen mee? En wat zijn tradities eigenlijk?

Verpleegkundigenen leerling-verpleegkundigen van het Diakonessenhuis (Bosboomstraat 1) te Utrecht, tijdens een etappe van de avondvierdaagse in Utrecht. Fotograaf: F. van den Ham,(Diakonessenhuis). Collectie: Het Utrechts Archief

Het samen praten over de avondvierdaagse kan een aanleiding zijn om met de klas te kijken naar wat (lokale) tradities eigenlijk zijn. Tradities zijn vaak immaterieel erfgoed. Dat is een levende vorm van erfgoed, zoals gewoonten, tradities en rituelen. Denk maar aan het vieren van Sinterklaas, het Suikerfeest of de musical van groep 8 als afscheidsritueel op school. Dat zijn allemaal tradities. Tradities zijn nooit in beton gegoten en veranderen met de tijd. Zo ook de avondvierdaagse!

Deelnemers aan de avondvierdaagse in de Duurstedelaan te Utrecht. Fotograaf: L.H. Hofland. Collectie: Het Utrechts Archief

Vierdaagse wandelmarsen
De avondvierdaagse heeft een lange traditie en vindt zijn oorsprong bij de vierdaagse marsen voor militairen aan het begin van de twintigste eeuw.

Meer dan honderd jaar geleden, in 1909, werd er door de Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding (NBLO) een wandelmars van vier dagen georganiseerd. Hier deden toen nog geen kinderen aan mee, maar vooral militairen, om hun conditie te verbeteren. Deze wandelmarsen begonnen eerst op verschillende plekken. In 1925 werd Nijmegen de vaste startplaats. De Nijmeegse Vierdaagse is nog steeds een groot en bekend evenement.

Voor iedereen?
Langzaam maar zeker gingen er steeds meer burgers meedoen aan de vierdaagse, met het idee dat het wandelen goed zou zijn voor de gezondheid. Dit betekende niet dat iedereen zomaar mee mocht doen. Zo mochten vrouwen pas in 1932 officieel meelopen, maar ze mochten niet zo ver lopen als de mannen. Én ze moesten verplicht een rok aan. Ook bijvoorbeeld mensen in een rolstoel mochten niet zomaar meedoen. Vanaf de jaren ’70 kwam hier steeds meer kritiek op. Pas in de jaren ’90 mochten mensen in een rolstoel meedoen aan de Nijmeegse Vierdaagse.

Avondvierdaagse
De eerste vierdaagse wandelingen vonden overdag plaats, maar in de jaren ’40 ontstond een vierdaagse die ’s avonds werd gelopen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het namelijk niet toegestaan om mee te doen met de landelijke vierdaagse. Om toch te kunnen wandelen werd op verschillende plekken in het land een vierdaagse voor in de avond georganiseerd, waarbij een kortere afstand werd gelopen. De avondvierdaagse dus! Door de kortere afstand was het voor meer mensen (dus ook kinderen!) mogelijk om mee te doen. Na de oorlog zijn de avondvierdaagsen blijven bestaan en uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie in veel steden en dorpen.

Vragen om met elkaar over na te denken

De (avond)vierdaagse kent een lange geschiedenis en is voor veel mensen een traditie geworden. Wanneer is iets een traditie? En waarom hebben we tradities? Kun je nog andere tradities noemen?
Bij de avondvierdaagse horen tradities en gewoonten, denk aan welke kleding je draagt, welke liedjes je zingt, wat je eet/drinkt. Welke dingen horen volgens jou bij de traditie van de avondvierdaagse? Wat zou er hetzelfde zijn als 100 jaar geleden, wat is er nu anders? En wat zou er in de toekomst anders kunnen zijn?
Tradities veranderen mee met de tijd. Zijn er dingen bij de avondvierdaagse waarvan het goed is dat ze veranderen? En welke dingen zouden niet mogen veranderen, vind jij? Hoe zou het komen dat tradities veranderen? Kunnen we een voorbeeld noemen van een traditie(s) die is veranderd?

Opdrachten voor thuis

Tijdens de avondvierdaagse is naast het wandelen en de gezelligheid nog veel meer te doen, zien en ontdekken! Kijk eens goed om je heen naar wat je allemaal ziet en opvalt!

Op de medaille staan doe-praat-teken-zing-opdrachten om te doen tijdens de avondvierdaagse; tijdens de wandeltocht zelf of thuis na afloop. Je kunt de medaille uitknippen en omhangen tijdens het lopen. Of hang hem thuis op een mooie plek!

Print de medaille uit voor de leerlingen die meedoen met de avondvierdaagse of stuur de PDF naar de ouders. Dan maken we er samen een nog mooiere traditie van!