Lesdoelen
- De leerlingen leren wat perspectief is.
- De leerlingen maken kennis met het begrip ‘verdwijnpunt’ in een afbeelding.
- Ze kunnen perspectief herkennen in een tekening.
Benodigdheden
- (oude) tijdschriften
- Voor ieder kind: groot vel stevig tekenpapier (A3) voor de collage
- schaar
- lijm

Perspectief

Twee mannen lopen samen over de spoorrails. De ene man vraagt aan de andere waar ze heen moeten. De andere antwoordt: ‘Daarheen’, en hij wijst op het punt waar de beide spoorrails in de verte samenkomen. Nadat ze een halve dag gelopen hebben vraagt de eerste man of het nog ver lopen is. De andere man kijkt om en zegt ‘Hé, we zijn er al voorbij, we moeten omdraaien.'

Teken op het bord met eenvoudige lijnen de spoorlijn na. Op de eerste tekening lopen de lijnen van de rails evenwijdig naast elkaar omhoog. Op de tweede tekening lopen de lijnen van de rails naar elkaar toe, net als op de foto.

Op welke tekening verdwijnen de rails in de verte?
Zie je het verschil in de richting van de lijnen?

Als je op deze manier ‘diepte’ in je tekening maakt noemen we dat perspectief. Als de lijnen naar één punt verdwijnen noemen we het éénpuntsperspectief.

Rails verdwijnpunt
Rails van boven af

Verschillend perspectief

Al zolang de mensen leven proberen ze de wereld om hen heen af te beelden. De eerste tekeningen die bewaard zijn gebleven waren grottekeningen. Er was nog geen sprake van diepte of perspectief in de tekening. Alle elementen waren los van elkaar getekend, en met maar weinig details.

Kun je benoemen waardoor er in het schilderij hierboven diepte ontstaat?
- De mensen zijn achter elkaar geplaatst.
- De mensen (en bomen) op de voorgrond zijn groter dan die wat verder naar achteren.
- Alles op de voorgrond is met meer details geschilderd dan op de achtergrond.

Uit welke tijdperken komen deze afbeeldingen?
- 1. De prehistorie
- 2. De oude Egyptenaren
- 3. De middeleeuwen

Hoe wordt er op dit schilderij perspectief toegevoegd? En weet je hoe dit beroemde schilderij heet?

De beroemde schilder Leonardo Da Vinci (1452-1519) was de eerste die diepte schilderde door de voorgrond donkerder te schilderen en de achtergrond lichter. Dat kun je goed zien in zijn beroemdste schilderij de Mona Lisa.

Welk perspectief wordt hier toegepast?

Het perspectief met een verdwijnpunt

Wat valt je in deze afbeelding op?
- Klopt het perspectief?
- Er zijn meerdere verdwijnpunten gebruikt, zie je waar allemaal?
TIP: Je vindt ze door de lijnen met je vingers te volgen.)

Het perspectief klopt maar werkt tegelijkertijd erg vervreemdend.

Dit werk is van een kunstenaar uit Leusden. Wat valt je hierin op
- De vrouwen rechts zijn in perspectief getekend (van groot naar klein).
- De mannen links niet (allemaal even groot).
- Het viskraampje heeft een verdwijnpunt in het water en niet naar de horizon.
- De huizen achter de bootjes in het water zijn kleiner dan de huizen die er rechts achter staan.

Collage maken

Maak een groepje van vier leerlingen. Zoek in tijdschriften naaf afbeeldingen waar op duidelijk perspectief te zien is.

Scheur deze uit en maak van deze afbeeldingen een collage.