Gespecialiseerd onderwijs
“Ze worden hun eigen superster” – inspirerende samenwerking UC Crew en STIP VSO
De energieke voorstelling en workshops van UC Crew, de Utrechtse breakdance en hiphopgroep, bracht onlangs een frisse dosis energie op STIP VSO. Het liet zien dat de combinatie van cultuur, dans en oprechte aandacht een krachtig effect heeft op leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs. De samenwerking levert veel op: voor de leerlingen, voor de school én voor UC Crew.
Jorg Vonk danst al sinds groep 7 en is sinds 2018 onderdeel van UC Crew, het collectief dat ontstond toen talentvolle breakers uit verschillende Utrechtse dansscholen de krachten bundelden en samen Nederlands kampioen werden. Sinds 2021 danst hij fulltime bij UC Crew, dat inmiddels is uitgegroeid tot een hechte community.
Respect en wederzijdse waardering
Jorg: “De hiphopwereld waar breakdance onderdeel van is, is heel erg open. Iedereen die zich daarbij wil aansluiten, is welkom om dat op zijn eigen manier te ontdekken. Wederzijds respect en waardering voor elkaar is belangrijk. Iedereen helpt elkaar. Op die manier kunnen we met elkaar groeien, we doen het echt samen.”
De crew geeft lessen, workshops, shows en werkt met uiteenlopende doelgroepen. Jorg wil jongeren laten ervaren dat een hobby of passie veel kan brengen. “Je kan er nog meer uithalen als je gelijkgestemde mensen vindt met wie je dat kunt delen. Dat hoeft niet per se dans te zijn… Dat is de visie die ik probeer te hanteren om kids te laten ontdekken wie ze zijn en daar zelfverzekerd achter te kunnen staan.”
Over breakdance zegt hij: “Het is een hele creatieve dansstijl. Je kan je op veel manieren bewegen en er zijn zoveel kleine dingen waar je goed in kan worden, zoals staand dansen, tricks & powermoves of op je handen staan. Iedereen danst anders, is ook anders, komt uit een andere achtergrond of situatie.”
Het is een hele creatieve dansstijl. Je kan je op veel manieren bewegen en er zijn zoveel kleine dingen waar je goed in kan worden.Jorg Vonk, UC Crew
Herkenning en vertrouwen
STIP VSO heeft een brede groep leerlingen met uiteenlopende beperkingen en onderwijsbehoeften. De school uit Utrecht leidt hen zo zelfstandig mogelijk op richting praktische uitstroom. Louise Doornenbal is docent én cultuurcoördinator; zij organiseert het cultuuraanbod en koppelt dit aan doelen in het leerlingvolgsysteem.
Matchmaking en kosten spelen een grote rol, daarom is Kunst Centraal essentieel. Louise: “Ik ben een atypische verzamelaar. Haike en Alexandra, projectleiders van Kunst Centraal, zijn meesterzoekers voor mij… Ik kijk naar waar onze behoefte ligt en of het past bij onze leerlingen.” Kunst Centraal bracht STIP VSO en UC Crew bij elkaar en deelt ervaringen met andere scholen ter inspiratie. Een vaste partner als UC Crew vindt ze belangrijk. “Ik wil weten wat iemand wil doen en hoeveel affiniteit er is met de leerlingen. Als er een klik is, bespreken we de lessen.” Voor UC Crew maakte ze een speciaal programma voor de leerlingen met filmpjes en achtergrondinformatie over breakdance.
Volgens Louise is het bijzonder dat UC Crew bij álle groepen van de school aansluit. Jorg vult aan: “UC Crew is voordat we überhaupt begonnen bij STIP VSO in de klas gekomen. Zo weten ze dat we ook gewoon een stel jonge gasten zijn. Dat stukje herkenning en vertrouwen hielp op de dag van de show.”
Ik heb groei gezien bij leerlingen die vorig jaar nauwelijks wat deden en die nu echt de sterren van de hemel danstenLouise Doornenbal, docent en cultuurcoördinator STIP VSO
Als je ze pakt, heb je ze voor het leven
UC Crew rolde vanzelf het gespecialiseerd onderwijs in. Na hun eerste bezoek vorig jaar kwamen ze dit jaar terug bij STIP VSO met een voorstelling en vier workshops voor alle leerlingen. Beide partijen zien groei. Louise: “Als je de leerlingen gepakt hebt, heb je ze voor de rest van je leven. Daarom is het belangrijk dat ze elk jaar terugkomen. Vertrouwdheid geeft veiligheid. Het was zo cool om te zien dat de leerlingen ieder op hun manier doen wat zij doen. Als leerlingen niet willen dansen, kijken ze alsnog mee, zodat het een groepsactiviteit blijft.” Louise vertelt dat zelfs leerlingen voor wie bewegen niet favoriet is, ineens complexe moves probeerden. “Ik heb groei gezien bij leerlingen die vorig jaar nauwelijks wat deden en die nu echt de sterren van de hemel dansten. UC Crew was hier twee dagen en sommige leerlingen hadden de week van hun leven!”
Langdurige samenwerking
Voor Jorg is STIP VSO een favoriete plek omdat ze het echt samen doen. “Breakdance biedt een nieuwe ervaring en een andere manier van expressie. Het leuke van het lesgeven op STIP VSO is dat er altijd enthousiast wordt meegedaan. De leerlingen zijn zo ongefilterd. Door met ons mee te doen, stellen ze zich open voor deze nieuwe ervaring. De energiewisseling is hier ontzettend goed, er is veel positiviteit en wederzijds respect.”
Ook waardeert hij de langdurige samenwerking: “Bij veel scholen doe je een show en/of workshop en je bent weer weg. Bij STIP VSO zijn we voordat we begonnen al in de klas gekomen. Dat geeft herkenning en vertrouwen. Ook praten we na over hoe het is gegaan en passen we onderdelen aan. Dat maakt die samenwerking anders dan bij andere scholen. Je leert elkaar kennen, doet het samen en het wordt steeds beter.”
Dat was heel vet en steelt je hart. Daar doe je het voor!Jorg Vonk, UC Crew
Grote impact op UC Crew
Louise benadrukt het belang van ruimte om talent te ontdekken. Jorg vult aan hoe dans hierbij helpt: “We doen veel poses en verschillende stapjes…tastbare dingen om de stap te zetten en vanaf daar worden ze hun eigen superster.” Twee leerlingen zijn inmiddels buiten school op les gegaan bij UC Crew—een bijzonder resultaat binnen deze doelgroep.
De impact op de crew zelf is groot. Jorg vertelt hoe tijdens hun tweedaagse aanwezigheid twee leerlingen een rap schreven over hoe cool dansen en UC Crew waren, en hoe cool hij zelf was. “Dat zijn van die momenten die aantonen dat dit soort dingen blijven hangen… Dat was heel vet en steelt je hart. Daar doe je het voor!”
STIP VSO doet mee aan het project ‘Iedereen doet mee’ waarbij Kunst Centraal extra aandacht kan besteden aan kunst & cultuur op het Gespecialiseerd Onderwijs.
Kunst Centraal ondersteunt cultuureducatie in het gespecialiseerd onderwijs. Dit doen we met vaste leerlingenprogramma’s, maar ook met maatwerk zodat alle leerlingen me kunnen doen. Lees hier over ons aanbod voor het GO.
Wil je meer weten over de mogelijkheden voor jouw school neem dan contact op met een van onze adviseurs:
- Alexandra Flohr alexandra.flohr@kunstcentraal.nl
- Haike de Visser haike.devisser@kunstcentraal.nl