Dit herdenken wij!

Herdenken

45 minuten

  • Lesdoelen

    Leerlingen:

    • maken kennis met het begrip herdenken en de verschillende redenen waarom mensen herdenken.
    • ervaren dat herdenken voor iedereen anders kan zijn en dat de meningen sterk uit elkaar kunnen liggen.
    • oefenen in discussiëren, mening vormen en verwoorden.

Jullie gaan een monument ontwerpen om iets te herdenken. Dat gaat niet zomaar. Daar zijn regels voor. Voordat je een monument kunt bouwen wil de gemeente van je weten:

  1. Waarom is het monument nodig?
  2. Hoe komt het monument eruit te zien?
  3. Wie wil nog meer dat het monument er komt?

Over hoe dat allemaal in zijn werk gaat, kan Stef Vedder jullie meer vertellen. Stef is kunstenaar en ontwerper van verschillende monumenten in Nederland.

Eerst moeten we meer te weten komen over herdenken. Want, wat is dat eigenlijk? Waarom herdenk je en hoe doe je dat?

Wat is herdenken?

Als je iets herdenkt, spreek je met elkaar af om op een bepaalde dag samen aan een bijzondere gebeurtenis van vroeger te denken. Je kan met je eigen familie iets herdenken, maar ook met je voetbalclub, stad, land of zelfs met de hele wereld.

Als je iets herdenkt, horen daar vaak acties bij. Denk aan een minuut stil zijn. Dat kan je doen op bijzondere plekken waar monumenten staan.

  • Bespreek samen
    • Wie herdenkt er wel eens iets of iemand?
    • Hoe doen jullie dat?
    • Is er een bepaalde plek waar jullie herdenken?
    • Doen jullie iets speciaals?
    • Is het fijn of juist vervelend om iets te herdenken?
  • Waarheen, waarvoor...

    Maak drie kolommen op het digibord. Schrijf boven de eerste kolom ‘Familie’, op de tweede kolom ‘Oudewater’ en in de derde kolom ‘Nederland’.

    • Bedenk bij alles wat jullie net hebben bedacht bij welke kolom die herdenking thuishoort. Is het iets dat alleen herdacht wordt in je eigen familie, in Oudewater of in heel Nederland?
    • Bespreek je bevindingen met elkaar.

De Grote Herdenkingsquiz

Over monumenten kan je van alles vinden en dat doen mensen ook. Soms ontstaan er zelfs grote, verhitte discussies. Vandaar de grote herdenkingsquiz.

Je krijgt zo 6 afbeeldingen te zien met een stelling. Als je het eens bent, doe je het prima gebaar. Als je het oneens bent, kruis je je armen.


Je hebt steeds 30 seconden om na te denken over je antwoord! Praat met de klas na over jullie antwoorden.

De quiz

De ladder van Armando, een herdenkingsmonument bij Kamp Amersfoort
  • De ladder van Armando

    Dit herdenkingsmonument staat bij Kamp Amersfoort voor de gevangenen die er hebben gezeten. Kamp Amersfoort was een strafkamp van de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog.

    Kunstenaar Armando, die dit monument bedacht, koos ervoor om een 14 meter hoge ladder te maken. Hij wilde daarmee zeggen dat iemand je weliswaar gevangen kan zetten, maar dat je altijd vrij bent om te denken wat je wilt. Die gedachtes kunnen met de ladder over de muren van de gevangenis heen.

    Er moet ook een monument komen voor gevangenen van nu.

    A. Eens

    B. Oneens

  • Extra

    Zijn er andere manieren waarop je het idee van Armando zou kunnen uitbeelden? Zo ja, hoe?

  • Piramides van Gizeh

    De piramides van Gizeh in Egypte behoren tot de grootste en bekendste piramides ter wereld.

    Hoewel er nog nooit een mummie is gevonden in één van de piramides gaan wetenschappers er toch van uit dat ze werden gebruikt als graven voor de farao’s.

    Als koning Willem-Alexander overlijdt, moet er in Nederland voor hem ook een groot grafmonument worden gebouwd, net als de piramides.

    A. Eens

    B. Oneens

  • Extra

    Als je het eens bent met de stelling. Hoe zou zo’n monument eruit moeten komen te zien?

  • Standbeeld van Jan Pieterszoon Coen

    Dit is het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen. Het staat in Hoorn. Toen het beeld aan het einde van de 19e eeuw werd neergezet, vond men Coen een held. Hij werd gezien als een van de meest succesvolle bestuurders ooit van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Hij stichtte de stad Batavia (het huidige Jakarta).

    Tegenwoordig is er ook kritiek op de heldenstatus van Coen, vooral vanwege zijn gewelddadige optreden op de Banda eilanden. Hij wordt daarom ook wel de ‘Slachter van Banda’ genoemd.

    Er zijn mensen die vinden dat hierom het standbeeld van Coen in Hoorn moet worden verwijderd.

    Ben je het daarmee eens ?

    A. Ja, het standbeeld moet weg.

    B. Nee, het beeld mag blijven.

  • Twin Towers-Tribute in Light

    Dit monument is eens per jaar ’s avonds te zien in New York. Het bestaat uit 88 zoeklichten die de voormalige Twin Towers van het World Trade Center voorstellen. Het wordt ieder jaar vertoond ter nagedachtenis aan de aanslagen op 11 september 2001.

    Tribute in Light is een monument gemaakt van licht en niet van brons, hout, marmer of steen. Daarom is het geen echt monument. 

    A. Eens

    B. Oneens

  • Joods monument

    Het Joods monument is een gedenkteken ter nagedachtenis aan de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het bevindt zich bij de ingang van een voormalige synagoge (dat is een plek waar Joden bij elkaar komen om te bidden) in Tiel.

    Bijna overal zijn er monumenten te vinden. Zijn er ook plekken die niet geschikt zijn voor een monument?

    A. Ja

    B. Nee

  • Ten slotte...

    Jullie hebben een aantal monumenten bekeken en besproken. Wat is volgens jou het belangrijkste monument? 

    A. De ladder van Armando

    B. De piramides van Gizeh

    C. Het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen

    D. Twin Towers – Tribute in Light

    E. Joods Monument Tiel

     

  • Extra

    Jullie hebben waarschijnlijk niet allemaal hetzelfde monument gekozen. Maar wat nu, als jullie er echt gekozen zou moeten worden tussen de verschillende monumenten.

    Wie zou er volgens jullie moeten bepalen welk monument er wel en welk monument er niet komt?
    En waar dan?

    A. Degene die het monument betaalt

    B. De gemeente of de regering

    C. De mensen die in de buurt van het monument wonen

    D. Iemand anders, nl…

Volgende les gaan jullie inspiratie opdoen voor de ontwerpopdracht tijdens een stadswandeling in Oudewater.