Landschap Erfgoed Utrect

Verrijk je kijk!

4 lessen

Voortgezet Onderwijs

Wie jij bent of met wie je bent… dat bepaalt hoe je naar iets kijkt. Er zijn verschillende brillen (manieren) om naar je omgeving te kijken. Een politieagent of architect kijkt wellicht met een andere blik naar dat oude, monumentale gebouw bij jou in de buurt dan een historicus. En wat dacht je van een dichter, theatermaker of verhalenverteller?
In het project Verrijk je kijk ervaren leerlingen hoe het is om naar hun eigen omgeving te kijken met verschillende brillen.

  • Projectdoelen

    De leerling:

    • leert goed te kijken door te beschrijven (en associëren bij) wat hij/zij ziet en te luisteren naar observaties van anderen.
    • verwerft enige kennis over aspecten van cultureel erfgoed.
    • kan perspectieven en waarden van anderen en zichzelf op cultureel erfgoed erkennen en herkennen en kan zich inleven in de ander. De leerling begrijpt dat verschillende perspectieven naast elkaar kunnen bestaan.
    • leert vanuit een kunstvorm eigen gevoelens en ervaringen bij een voor hem/haar bijzondere plek uitdrukken en kan dit in een kunstvorm (taal/beeldend/audiovisueel) vormgeven.
    • leert op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
  • Thema's en leergebieden

    Aansluitende vakken & domeinen:

    Erfgoededucatie is geen apart vak binnen het voortgezet onderwijs, maar komt in meerdere domeinen en vakken terug. Bijvoorbeeld:

    • Mens & Maatschappij
    • Kunst & Cultuur
    • Kunstvakken
    • Geschiedenis
    • Burgerschap
    • Nederlands

     

    Aansluitende kerndoelen:

    • 40. De leerling leert historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een tijdvak te vormen of antwoorden te vinden op vragen, en hij leert daarbij ook de eigen cultuurhistorische omgeving te betrekken.
    • 42. De leerling leert in eigen ervaringen en in de eigen omgeving effecten te herkennen van keuzes op het gebied van werk en zorg, wonen en recreëren, consumeren en budgetteren, verkeer en milieu.
    • 48. ​De leerling leert door het gebruik van elementaire vaardigheden de zeggingskracht van verschillende kunstzinnige disciplines te onderzoeken en toe te passen om eigen gevoelens uit te drukken, ervaringen vast te leggen, verbeelding vorm te geven en communicatie te bewerkstelligen.
    • 49. De leerling leert eigen kunstzinnig werk, alleen of als deelnemer in een groep, aan derden te presenteren.
  • Erfgoededucatie en omgevingsonderwijs

    Erfgoededucatie verbindt leerlingen aan hun omgeving. Ze ontwikkelen hun identiteitsbesef en cultureel bewustzijn. Het draagt zo bij aan hun persoonsvorming. In het project Verrijk je kijk komen leerlingen in aanraking met hun eigen culturele omgeving. Hierin speelt ook cultureel erfgoed een rol.

    Erfgoed zijn erfenissen uit het verleden, die een groep mensen of samenleving in het nu waarde toekent. Het kan een archeologische vondst zijn of een gebouw, landschap, archiefstuk, historische kaart, oude foto en voorwerp. Maar ook kunnen het verhalen, ambachten, tradities, gebruiken en rituelen zijn (immaterieel erfgoed).

    Erfgoed(educatie) gaat over maken, bewaren, betekenis geven en doorgeven. Door de (historische) verhalen rond erfgoed krijgt het waarde. Wanneer een groep mensen iets het etiket ‘erfgoed’ toekent zeggen ze daarmee eigenlijk: dit vinden wij nu van belang om te behouden voor de toekomst. Daarmee is het etiket ‘erfgoed’ context- en tijdgebonden. Mensen geven steeds opnieuw betekenis aan de wereld om zich heen. Het denken over erfgoed ontwikkelt zich door de tijd heen, maar kan ook van groep tot groep en zelfs per persoon verschillen. Iedereen kijkt tenslotte vanuit zijn eigen achtergrond en perspectief naar de wereld en geeft zelf betekenis hieraan, ook aan erfgoed.

     

  • Doelgroep

    Onderbouw VO (vmbo/havo/vwo), bijvoorbeeld tijdens een projectdag/week.

  • Tijdsduur

    Dit project kan op een dag uitgevoerd worden, maar ook verdeeld over meerdere dagen.

    In totaal duurt het programma 5 klokuren (inclusief pauze):

    • Les 1: 60 minuten inleidende les in de klas
    • Les 2: 120 minuten met de fiets op pad (3 locaties bezoeken)
    • 30 minuten pauze
    • Les 3: 60 minuten verwerking in een creatief eindproject
    • Les 4: 30 minuten presentaties
  • Prijs

    De kosten van het project zijn afhankelijk van de hoeveelheid ‘externe experts’ die op de locaties staan. Zie bijgaande PDF.

    Opgelet: het is ook mogelijk om het programma zonder ‘externe experts’ uit te voeren. Van de docenten die als experts optreden vraagt deze zelfstandige variant om een ureninvestering. Zij moeten het lesmateriaal doornemen en een idee voor een plek en opdracht bedenken. Er is bij deze variant geen financiële investering nodig. Het lesmateriaal kun je aanvragen bij Kunst Centraal, zie hierboven.

Benodigde materialen

  • Te ontvangen materialen (inbegrepen)
    • lesinstructie
    • powerpointpresentatie
    • werkbladen
    • voorbeeld rooster en draaiboek
    • voorbeeldbrief voor leerlingen en ouders
  • Nog te ontwikkelen materialen i.s.m. deelnemende school
    • opzet van de fietsroute (in samenspraak wordt bekeken welke locaties worden aangedaan)
  • Wat moeten leerlingen zelf meenemen?
    • een fiets
    • pen
    • papier
    • (kleur)potloden
    • telefoon
    • zonnebrand/regenjas (afhankelijk van het weer)