Voor de voorstelling

Opdracht 1: het slavernijverleden

Over de geschiedenis van de slavernij in Nederland.

Het Nederlandse slavernijverleden krijgt weinig aandacht in de geschiedenisboeken, terwijl een groot gedeelte van de Nederlandse rijkdom stamt uit de gouden eeuw en verkregen is door de handel in mensen.

Het is belangrijk om stil te staan bij dit verleden omdat het nog steeds doorwerkt in hoe de wereld nu in elkaar zit.

In deze opdracht gaan jullie onderzoeken wat je al over het slavernijverleden weet, en wat het met je leven nu te maken heeft.

Een aantal van deze vragen zijn persoonlijk, daarbij kan het antwoord per persoon verschillend zijn. Je kunt het met elkaar erover hebben waarom je antwoord verschillend is dan bijvoorbeeld dat van degene die naast je zit.

Een aantal van deze vragen zijn feitelijk, die gaan over de geschiedenis en daar is dus een duidelijk antwoord op. Ook hierbij is het goed om het er even over te hebben wat je denkt voordat je het antwoord bekijkt.

• Wat is slavernij?

  Slavernij is een toestand waarin een mens als eigendom van een ander wordt behandeld.

• Is slavernij een bekend begrip volgens jullie?
• In welke periode nam Nederland deel aan slavenhandel en hoeveel slaven heeft Nederland verhandeld?

  Nederland verscheepte van 1637 tot 1814 zo’n 600.000 Afrikanen, 5 procent van het totaal van de naar schatting 12 miljoen Afrikanen die tussen de 15e tot de 19e eeuw door de Europeanen als slaaf werden verhandeld. (Bron: NOS)

• Voelt slavernij als lang geleden?
• Lang werd het begrip slaaf gebruikt, tegenwoordig wordt er gesproken van tot slaaf gemaakte. Wat is het verschil tussen deze begrippen?

  Als je het hebt over een “slaaf” lijkt het net alsof iemand dat echt ís, terwijl iemand alleen een slaaf gemaakt kan worden door overmacht of geweld te gebruiken. Als ze niet meer slaaf gemaakt worden door een onderdrukker, zijn ze dat ook niet meer. Daarom spreken we tegenwoordig van “tot slaaf gemaakte”.

  In de periode van de trans-Atlantische slavenhandel en slavernij is dat gebeurd met de Afrikanen. Hun vrijheid is hen ontnomen door de Europeanen: ze werden gekocht en vervolgens werd hun eigen naam, taal en cultuur afgenomen.

• Tegen wat voor producten ruilden de Nederlanders de tot slaaf gemaakten?

  • Suiker
  • Koffie
  • Cacao
  • Tabak
• Wie was William Lynch?

  

  William Lynch was een slavenhouder. Hij zou een speech gegeven hebben aan andere slavenhouders waarin hij een methode uitlegde hoe je mensen tot slaven kon maken en hoe je verzet onder mensen kon breken. Hierbij zei hij bijvoorbeeld dat de jongere slaven tegen de ouderen moesten worden opgezet en de lichter gekleurde slaven belangrijker gemaakt moesten worden dan de donkere. Sommige historici stellen vragen bij de echtheid van de speech, maar deze manier van onenigheid en verdeeldheid zaaien onder mensen kwam veel voor onder de slavenhouders.

• Wie was Anton de Kom?

  

  Anton de Kom is een Surinaamse schrijver, activist en verzetsheld. Zijn boek Wij slaven van
  Suriname (1934) was het eerste geschiedenisboek over Suriname dat geschreven was door een Surinamer. Het boek was een protest tegen slavernij en de ongelijkheid die na de afschaffing van de slavernij was gebleven. Omdat Anton de Kom zo duidelijk uitlegde hoe alles in elkaar stak, is zijn boek nu nog steeds populair.