Bezoek aan de kerk

Frederik en de kerk

• Uitnodiging van Frederik

  Beste klas,

  Hartelijk bedankt voor jullie antwoord op mijn brief. Ik ben zo blij dat ik nu weet in welke plaats mijn voorvader Frederik geleefd heeft. Ik ben er onmiddellijk naartoe gegaan om te kijken wat ik verder over hem te weten kon komen. Ik ben gaan kijken op het plein en gaan vragen aan mensen op straat. Maar daar werd ik niets wijzer van. Uiteindelijk ben ik naar de historische kring gegaan. Dat zijn mensen die alles willen weten van de geschiedenis van jullie dorp. Ja, en die wisten me veel meer te vertellen over mijn voorvader Frederik.

  Weten jullie nog dat ik jullie een bladzijde stuurde uit een boekje? Dat was de enige bladzijde die ik had. Maar de mensen van de historische kring hadden de rest van het boekje. Daarin staat het hele verhaal van mijn voorvader. Een heel bijzonder verhaal. Ik kan dat niet zomaar in een brief zetten. Daarom vraag ik jullie om naar de kerk te komen. Want die kerk speelt een belangrijke rol in het verhaal van mijn voorvader. Ik beloof jullie dan dat ik het spannende verhaal van mijn voorvader daar zal vertellen.

  Nogmaals: ontzettend bedankt voor jullie hulp! 

  Frederik Kortenhorst
  f.kortenhorst@gmail.com

• Over de Dorpskerk

  

  De Dorpskerk in De Bilt

  In de middeleeuwen gingen de mensen uit De Bilt naar de kerk bij Abdij Oostbroek of het Vrouwenklooster. Na de Reformatie werden deze kloosters en ook hun (katholieke) kerken afgebroken. Toen was er in De Bilt geen kerk meer. Wie naar de kerk wilde, moest -soms lopend- helemaal naar de protestantse kerk in Zeist. Nadat in 1640 het kerkje van Blauwkapel was gebouwd, gingen veel mensen uit De Bilt daar naartoe. Maar ze wilden liever een eigen kerk dichter bij huis. Daarvoor kregen ze in 1650 toestemming van het provinciebestuur.

  Een eigen kerk in De Bilt

  Het werd een eenvoudige kerk, die uit één grote ruimte bestond van 20 bij 10 meter, met daar boven op een zadeldak met afgeplatte punten (wolfseinden). Midden op het 13 meter hoge dak kwam een klein torentje met een spits en een luidklokje. Op de spits stond een haan. In de zijgevels zaten smalle hoge ramen, in gotische stijl. In de westgevel kwam een grote toegangsdeur, die alleen gebruikt werd bij huwelijken of begrafenissen. In de zijgevels zaten kleinere deuren. De kerk was eenvoudig ingericht en had zitplaatsen voor 200 mensen. De preekstoel stond net als nu tegen de oostgevel. In 1652 was het zover en kon de eerste dienst in de kerk worden gehouden. De schoolmeester werd benoemd als koster en een jaar later kreeg De Bilt een eigen dominee. Rond de kerk was ook een kerkhof aangelegd, waar tot 1900 overledenen werden begraven.

  Later is de kerk nog verschillende keren verbouwd en uitgebreid. Zo is de kerk in 1895 vergroot met een aanbouw en kerkenraadskamer. Sindsdien kunnen er 530 mensen in.

  

  De kerktoren

  In 1798 werd bepaald dat alle kerktorens eigendom waren van de besturen van dorpen en steden. Een kerktoren kon je namelijk goed gebruiken als uitkijkpunt. Handig om snel te zien of er brand is in het dorp of als er een vijandelijk leger in aantocht is. Maar hiervoor was het oude torentje midden op het dak niet zo geschikt. Daarom werd er in 1839 een nieuwe en grotere toren aan de westkant tegen de kerk gebouwd. Dat is de toren die er nu nog is. Hij wordt ook wel Peperbus genoemd. In 1868 kreeg het toren een uurwerk, zodat iedereen in het dorp kon zien hoe laat het was. Tot die tijd kon dat alleen aan de zuidkant, waar een zonnewijzer hing, en natuurlijk alleen als de zon scheen. In de toren hangt ook een luidklok, die de koster nog steeds met de hand moet luiden.