Op stap met Jet en Jan

Opstaan

60-75 minuten

  • Lesdoelen
    • Leerlingen oefenen zich in het kijken en analyseren van beelden uit het verleden.
    • Leerlingen oefenen zich in het inleven in personen van vroeger.
    • Leerlingen kunnen hun eigen leven vergelijken met dat van levens van tijdgenoten van vroeger.
  • Benodigdheden
    • Papier en pen/potloden

Maak kennis met Jet en Jan

  • Bekijk en bespreek!

    Jullie zien een foto van 2 kinderen. Bekijk de foto goed. Wat kunnen jullie over deze twee kinderen te weten komen door goed naar de foto te kijken?

    Hulpvragen

    • Hoe oud zijn deze kinderen?
    • In welke tijd denk je dat deze kinderen leefden?
    • Waar woonden zij, denk je?
    • Waren Jet en Jan broer en zus? Of klasgenoten?
    • Komen Jet en Jan uit een rijke familie?
    • Woonden zij in de stad of in een dorp?
    • Wie heeft de foto gemaakt?
  • Voor de leerkracht

    Daag de leerlingen uit om eerst goed naar de foto te kijken. En vraag door. Maak het denkproces zichtbaar:

    • Waarom denk je dat?
    • Hoe zie je dat?
Deze kinderen heten Jet en Jan en ze zijn broer en zus. Zij zijn ongeveer even oud als jullie nu zijn, maar leefden in Utrecht meer dan 100 jaar geleden.

Twee kinderen van nu

  • Kijk en vergelijk

    Dit is een foto van een jongen en meisje van nu. Vergelijk deze foto met die van Jet en Jan. Lijken de foto’s op elkaar of juist niet?

    • Welke verschillen zien jullie?
    • Welke overeenkomsten zien jullie?

    Probeer minimaal 3 verschillen en 3 overeenkomsten te vinden.

Familiefoto uit 1910

Hieronder zie je een familiefoto van een gezin uit 1910. Vader en moeder komen uit hetzelfde dorp en hebben vier kinderen. Ze zijn getrouwd.

Dat was toen heel normaal. Zo zagen de meeste gezinnen er in die tijd uit.

 

  • Hoe zit dat nu?

    Is dat nog steeds zo? Of is dat nu anders? Bestaat tegenwoordig nog steeds elk gezin uit een vader en moeder en meerdere kinderen?

    Ga op onderzoek uit in de klas. Hoeveel verschillende type gezinnen kunnen jullie verzamelen?

  • EXTRA! Filosofisch gesprek

    Voer met elkaar een filosofisch gesprek. Stel de vraag:

    Wie bepaalt wat normaal is?

    Verdiep het gesprek door vragen te stellen zoals: Hoezo? Hoe weet je dat zo zeker? Zou het ook anders kunnen zitten? Is dat altijd zo? Kun je een voorbeeld geven?

Deze man heet een 'porder'. Die maakte vroeger alle mensen wakker toen er nog geen wekkers waren.

Opstaan

Een schooldag begint als je wakker wordt. Voordat je naar school gaat doe je van alles en vaak in een vaste volgorde. Zoiets heet een ochtendritueel.

Wat is jouw ochtendritueel?

  • Jouw ochtendritueel
    • Schrijf 5 woorden op van wat je allemaal doet voordat je naar school vertrekt.
    • Zet de woorden in de juiste volgorde: wat doe je als eerst, en wat als laatste?
    • Stel je voor dat je veel te laat wakker wordt, wat sla je ’s ochtends nooit over?

     

Het ochtendritueel van Jet en Jan

Je cookie instellingen blokkeren deze content.
Pas je instellingen aan om de content alsnog in te laden.

De meeste mensen leefden net als Jet en Jan in een arbeidersgezin. Ze waren niet heel rijk, maar behoorden ook niet tot de armste mensen in Nederland. Net zoals nu had je ook toen kinderen van rijke ouders of arme gezinnen. Daar zag het er thuis weer heel anders uit.

  • Vragen bij het filmpje
    • Wat zijn de belangrijkste verschillen met jouw ochtendritueel? Noem er drie.
    • Kun je ook overeenkomsten noemen?

     

  • EXTRA: Erfgoedvoorwerpen

    Tijdens je ochtendritueel gebruik je veel spullen. Over 100 jaar kunnen mensen hieraan zien hoe dat ritueel eruit zag. Net als wij nu aan de spullen van 100 geleden weer kunnen zien hoe het ochtendritueel er 100 jaar geleden uitzag.

    Dat soort spullen noem je erfgoedvoorwerpen: dingen van vroeger die wij de moeite waard vinden om te bewaren, zodat wij en mensen in de toekomst kunnen weten hoe het vroeger was.

    Kun je de spullen van nu verbinden met de spullen van vroeger? Open de quiz en bedenk met elkaar welke voorwerpen bij elkaar horen.

Volgende les